İNGİLİZCEDE  SESLİ HARFLER 

Bu dersimize öncelikle İngilizcede yer alan sesli harfleri öğrenmekle başlayacağız. Bilindiği gibi İngiliz alfabesinde 21 sessiz ve 5 sesli harf vardır. Bu sesli harfler a, e, ı, o, u şeklindedir. Şimdi bu harflerin nasıl okunacağı hakkında bilgi verelim:

A Her sözcükte aynı şekilde okunmaz. Genellikle ‘’ı’’, ‘’ey’’, ‘’a’’, ‘’o’’ ve ‘’e’’ şeklinde okunur. Ne zaman ne şekilde okunacağına dair bir kural yoktur.

 

a (ı) , safe (seyf) , fast (fa:st) , dad (ded) , tall (to:l)

 

E Bu harfte her sözcükte aynı okunmaz. Genellikle ‘’e’’ , ‘’i’’ , ‘’ı’’ ve ‘’ö’’ şeklinde okunur. Ne zaman ne şekilde okunacağına dair bir kural yoktur. Sözcüğün herhangi bir hecesinde sesli harf varsa ve bu sözcüğün son harfi ‘’e’’ ile bitiyorsa sondaki ‘’e’’ okunmaz.

 

sector (‘sektı) , never (‘nevı) , edge (ec) ,  true (tru:) gibi kelimelerin ilk hecesinde sesli harf bulunduğu için sondaki ‘’e’’ okunmamıştır.

 

Ancak; ‘’he, she, me’’ gibi sözcüklerin içinde ‘’e’’ den başka sesli harf yer almadığı için bu ‘’e’’ sonda olmasına rağmen okunur.

 

I Bu harf ‘’i’’ ve ‘’ay’’ seslerini verir.

 

ice (ays) ,  internet (‘intınet)

 

O Bu harf ‘’o’’ ve ‘’ou’’ seslerini  verir.

 

of (ov) ,  obey (ou’bey)

 

U Bu harf ‘’u’’ ve ‘’a’’ seslerini verir.

 

ugly (‘agli) ,  rude (ru:d)

 

İNGİLİZCEDE OLUP TÜRKÇEDE OLMAYAN SESLER

İngilizcede yer alan bazı sesler Türkçede yoktur. Bu sesleri göstermek için Uluslararası Fonetik Sembollerinden yararlanılacaktır. Bu semboller ve verdiği sesler şöyledir:

 

 

Şimdi de bu sembollerin verdiği seslerin nasıl telaffuz edileceğini öğrenelim.

t ve h harflerinin bir araya gelmesiyle meydana gelen ‘’th’’, İngilizce sözcüklerde sıklıkla kullanılır. the, they, this, these, that, those, then, with vd. kelimelerin İngilizcede çok kullanılması bu duruma örnektir. ‘’th’’ harflerinin verdiği ses iki türlüdür. Bu seslerin okunuşları şu şekildedir:

ð sembolü ‘’th’’ nin verdiği seslerden ilkidir. Dilin ucu üst dişlerin uç kısmına hafif dokundurulurken ‘’dı’’ denirse bu ses çıkarılır. Bu ses çıkarılırken arada hafif bir ‘’zı’’ sesi de çıkacaktır. Bunun için diyebiliriz ki ‘’d’’ d ve z sesleri arasında yalnız d’ ye daha yakın bir sestir.

 

Derslerimiz boyunca okunuşları verilen kelimelerde bu sesi ‘’d’’ şeklinde vereceğiz. Kelimeleri telaffuz ederken bu harfi yukarıda gösterildiği şekilde söyleyiniz.

 

Örnekler: this (dis) ,  they (dey)

 

θ sembolü ‘’th’’ nin verdiği ikinci sestir.

Dilin ucu üst dişlerin uç kısmına hafif dokundurulurken ‘’tı’’ denirse bu ses çıkmış olur. Bu ses çıkarılırken arada hafif bir ‘’sı’’ sesi de çıkacaktır. Bunun için diyebiliriz ki ‘’t’’ t ve s harfleri arasında yalnız t’ye daha yakın bir sestir.

Derslerimiz boyunca okunuşları verilen kelimelerde bu sesi ‘’t’’ şeklinde vereceğiz. Kelimeleri telaffuz ederken bu harfi yukarıda gösterildiği şekilde söyleyiniz.

 

Örnekler:  thirty (‘tö:ti) ,  Thursday (‘tö:zdi)

 

æ  Ağız ‘’e’’ derken biraz daha fazla açılıp ‘’e’’ denirse bu sembolle gösterilen ses elde edilir. Bu ses e ile a arasında ancak e’ ye daha yakın bir sestir.

 

Derslerimiz boyunca okunuşları verilen kelimelerde bu sesi ‘’e’’ şeklinde vereceğiz. Kelimeleri telaffuz ederken bu harfi yukarıda gösterildiği şekilde söyleyiniz.

 

Örnekler:  man (men) ,  sad (sed)

ɔ Türkçede yer alan ‘’o’’ harfine oldukça benzer. Yalnız Türkçede yer alan ‘’o’’ sesinden farkı ağzın biraz daha fazla açılarak ‘’o’’ denmesidir. Bu ses o ile a arasında ancak o’ ya yakın bir sestir.

 

Derslerimiz boyunca okunuşları verilen kelimelerde bu sesi ‘’o’’ şeklinde vereceğiz. Kelimeleri telaffuz ederken bu harfi yukarıda gösterildiği şekilde söyleyiniz.

Örnekler:  not (not) ,  box (boks) 

ə  Türkçede yer alan ‘’ı’’ harfine oldukça benzer. Yalnız arada küçük bir fark vardır. Bu ses çıkarılırken şu kurallara dikkat edilmelidir:  

 

 

Derslerimiz boyunca okunuşları verilen kelimelerde bu sesi ‘’ı’’ şeklinde vereceğiz. Kelimeleri telaffuz ederken bu harfi yukarıda gösterildiği şekilde söyleyiniz.

 

Örnekler:  a (ı) , ability (ı’biliti)

 

ə:  ‘’ı’’ harfinin uzun olarak okunmasıyla bu ses elde edilir. Türkçedeki ‘’ö’’ sesine oldukça fazla benzediğinden bu sembol ders boyunca ‘’ö’’ şeklinde gösterilecektir.

 

Örnekler:  girl (gö:l) , work (wö:k)

 

 

İngilizce kelimelerin okunuşunda iki sesli harf yan yana geldiğinde arada çok kısa ve belirsiz bir ‘’ğ’’ söylenmelidir.

 

Örnekler: ‘’house (haus)’’ Bu kelime okunurken a ve u arasında çok kısa ve belirsiz bir ‘’ğ’’ söylenmelidir.

 

                ‘’go (gou)’’ yine bu kelime de okunurken o ve u arasında çok kısa ve belirsiz bir ‘’ğ’’ söylenmelidir.

 

Uzatma İşareti (:)

İngilizce kelimelerde yer alan sesli harflerin kısa ve uzun okunmasıyla anlamca birbirinden farklı kelimeler elde edilir. Bunun için bu sesli harflerden hangisinin uzun veya hangisinin kısa okunacağını belirtmek için derslerimizde uzun okunacak sesli harfin sağ tarafına ‘’:’’ işareti konulacaktır. ‘’:’’ nın solunda yer alan sesli harf bir miktar (en az iki ses) uzun okunacaktır.

 

Vurgu

Vurgu, iki ya da çok heceli sözcüklerin bir hecesinin ötekilerden daha dik ve belirli söylenmesidir.

Kelimelerin doğru bir biçimde telaffuz edilebilmesi için vurgulara dikkat edilmesi gerekir. Türkçede vurgu genellikle son hecededir.

 

Örnek: kelebek , çocuk gibi kelimelerde dikkat edilirse vurgu son hecededir.

 

İngilizcede ise vurgu genellikle ilk hecededir. Kelimelerin doğru telaffuz edilebilmesi için vurgulara çok dikkat edilmelidir. Bunun için ders boyunca okunuşu verilen kelimelerde vurguyu belirtmek amacıyla  (‘) işareti kullanılmıştır. Bu işaretten sonra gelen hece diğer hecelere göre biraz daha vurgulu okunmalıdır.

 

Örnek: thirty (‘tö:ti) kelimesinin okunuşunda (‘) işareti ilk hece olan ‘’tö’’ nün başındadır. Bunun için ‘’tö’’  ‘’ti’’ ye göre biraz daha vurgulu söylenmelidir.

 

 ALIŞTIRMA SORULARI - 2

 

1- İngiliz alfabesinde yer alan sesli harflerin sayısı kaçtır?

 

A) 3   B) 4   C) 5    D) 6   E) 7

 

2-  Uluslararası Fonetik Birliğinin belirlediği ''ə’’ sembolünün Türkçede yer alan hangi harfin okunuşuna benzer?

   

A) a    B) o    C) ı    D) e    E) s

 

3- Aşağıdaki kelimelerden hangisinin sonunda yer alan ''e'' harfi okunur?

A) come 

B) like

C) name

D) he

E) give

 

4- Uluslararası Fonetik Birliğinin belirlemiş olduğu ve Türkçedeki ‘’e’’ sesine benzeyen sembol aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) ð      B) æ      C) ə:      D) ə      E) θ

 

5- İngilizcede iki sesli harfin okunuşunda çok kısa ve belirsiz olarak söylenen harf aşağıdakilerden hangisidir?

A) s

B) ğ

C) g

D) ş

E) u

   

  AKLINIZA TAKILAN HER SORUYU YORUM BÖLÜMÜNE YAZARAK BİZİMLE PAYLAŞABİLİRSİNİZ. 

 

 

Önceki Derste Yer Alan ''Alıştırma Soruları - 1'' in cevapları:

 

1. İngiliz alfabesinde 21 sessiz ve 5 sesli harf vardır. (II) numaralı cümlede bilgi hatası yapılmıştır. (I), (III), (IV) ve (V) numaralı cümlelerde herhangi bir bilgi hatası yoktur. Bunun için;

 

Cevap B

 

2. ‘’pencil’’ sözcüğünün harflerini tek tek söylemek isteseydik;

p= pi:  e= i:  n= en   c= si:   i= ay  l= el  şeklinde olacaktı. Bunun için;

 

Cevap: C

 

3. ''cake'' kelimesinde yer alan ''c'' harfinin okunuşu ‘’k’’ şeklindedir. Çünkü ‘’c’’ harfi ‘’a’’ harfinden önce gelmiştir. Bilindiği gibi ‘’c’’ harfi ‘’a, l, r, o, u’’ harflerinden önce gelirse ‘’k’’ sesinin verir. Bunun için;

 

Cevap: B

 

4.

sh = ş şeklinde,

ph =  f şeklinde

ch = Hem ‘’ç’’ hem de ‘’k’ şeklinde okunur. O yüzden;

 

Cevap: A

 

5.  İngilizcede ‘’R’’ harfi sesli harf önünde okunurken sözcük ve hece sonlarında okunmaz. (İstisnalar ‘’r’’ harfinin açıklamasında verilmiştir.) Bunun için;

 

Cevap: C


İngiliz alfabesinde toplam 26 harf vardır. Bu harflerin 21'i sessiz 5'i seslidir. Latin alfabesinden uyarlanmıştır. Türk alfabesinden  farklı olarak  ''q, w, x'' harfleri mevcuttur. Aynı zamanda Türk alfabesinde yer alan ''ç, ğ, ö, ş, ü'' harfleri İngiliz alfabesinde yoktur.

İngiliz alfabesinde ''i'' harfi olmasına rağmen bu harf büyük yazıldığında ''I'' şeklinde yazılır. İngilizcede bu harf büyük şekilde noktalı olarak yazılmaz.

İngilizcede her harfin kendine özgü bir okunuşu vardır. Bu okunuşları yukarıdaki tabloda görebiliyoruz. (Okunuşlar parantez içinde verilmiştir.) Bu harfler yalnızca tek tek söylendiği zaman tabloda gösterildiği gibi okunur.

Örnek: ''table'' sözcüğünün harflerini tek tek söylemek isteğimiz zaman ''ti:  ey  bi:  el  i:'' şeklinde söylememiz gerekir. 

Harflerin nasıl okunması gerektiği aşağıda örneklerle birlikte verilmiştir. Bu örneklerde hem basit düzeyde hem de ileri düzeyde bilinmesi gereken kelimeler verilmiştir. Siz bunları şimdilik ezberlemek zorunda değilsiniz. Amacımız harflerin nasıl okunduğunu gösterebilmektir. Aynı zamanda sesli harflerden bazıları kırmızı şekilde belirtilmiştir. Bunların okunuşları biraz farklıdır. Biz bu farklılıkları ikinci derste sizlere açıklayacağız. İkinci derse kadar bu harfleri Türkçede olduğu gibi okuyabilirsiniz.

B  Türkçedeki ''b'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. İstisna olarak çok az kelimede okunmaz.

 

baby (‘beybi) , bad (bed) gibi kelimelerde okunurken, debt (det),  comb (koum) gibi kelimelerde okunmaz.

 

 

C Şayet ‘’a,l,o,r,u’’ harflerinden önce gelirse ‘’k’’ şeklinde okunur, yalnız ‘’e, i, y’’ harflerinden önce gelirse ‘’s’’ şeklinde okunur.

 

cake (keyk) , code (koud), class (kla:s) , cup (kap), crazy (‘kreyzi)

 

Bu örneklerde görüldüğü gibi ‘’c’’ harfi ‘’a ,l, o, r, u’’ harflerinden önce geldiği için‘’k’’ şeklinde okunmuştur.

 

centre (‘sentı) , circle (‘sö:kıl) , cycle (‘saykıl)

 

Bu örneklerde de ‘’c’’ harfi ‘’e, i, y’’ harflerinden önce geldiği için ‘’s’’ şeklinde okunmuştur.

 

D Türkçedeki ''d'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. Ancak ‘’g’’ harfi ile yan yana gelirse (dg) bu sefer ‘’c’’ şeklinde okunur.

 

doktor (‘doktı) , desk (desk)

 

judge (cac)

 

F Türkçedeki ''f'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.  Sadece ‘’of’’sözcüğünde ‘’v’’ şeklinde okunur.

 

of (ov)

 

G ‘’c’’ ve ‘’g’’ şeklinde okunur. Ne zaman ‘’c’’ ne zaman’’g’’ şeklinde okunacağına dair kesin bir kural yoktur. Bu yüzden derslerde kelimelerin okunuşunu da ezberlemeniz gereklidir.

 

game (geym) , gentleman (‘centılmın)

 

H  Türkçedeki ''h'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.  Bu harf ‘’s, p, c’’ harfleriyle birleşerek aşağıdaki sesleri verir.

 

sh:  ‘’ş’’              Örnek: short (şo:t)

 

ph:  ‘’f’’              Örnek: phone (foun)

 

ch:  ‘’ç’’ ve ‘’k’’    Örnek: chat (çet) , chemist (‘kemist)

 

‘’c’’ şeklinde okunur.

 

juice (cu:s) ,  July (cu’lay)

 

Türkçedeki ''k'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.  Ancak sözcük başında ‘’n’’ harfinden önce geldiği zaman söylenmez.

 

keep (ki:p) , king (king) gibi kelimelerde okunurken, know (nou) , knot (not) gibi kelimelerde okunmaz.

 

Türkçedeki ''l'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.  Aynı zamanda hece başında ince, hece sonunda kalın olarak okunur.

 

life (layf) , lady (‘leydi) gibi kelimelerde ince okunurken,

finally (‘faynıli) , generally (‘cenırıli) gibi kelimelerde kalın okunur.

 

M Türkçedeki ''m'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. 

 

mother (‘ma) , make (meyk) 

 

N Türkçedeki ''n'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. 

 

nail (neyl) ,  near (niı) 

 

P  Türkçedeki ''p'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.  ‘’h’’ harfi ile birleşerek ‘’f’’ şeklinde okunur.

 

park (pa:k) , pay (pey)

physics (fiziks)

 

 

‘’kw’’sesini verir. Bu harfi telaffuz ederken arada çok belirsiz bir ‘’u’’ harfi söylenmelidir.

 

quiet (‘kwayıt), question (‘kwesçın)

 

R Türkçedeki ''r'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. Sözcük ve hece sonlarında okunmaz. Ancak kendisinden sonra gelen hecenin veya sözcüğün ilk harfi sesliyse okunmak zorundadır. 

 

radio ('reydiou) , red (red) , from (from), cry (kray) gibi kelimelerde okunurken, car (ka:), jar (ca:) , gibi kelimelerde okunmaz.

 

far away (‘fa: rıwey) kelimesinde ''r'' harfinden sonra gelen sözcüğün ilk harfi sesli bir harf (a) olduğu için normalde okunmaması gereken ''r'' okunmuştur. (NOT: Dikkat edilirse ''away'' sözcüğünün ilk harfi ''a'' ''ı'' şeklinde okunmuştur. Çünkü ''a'' harfi kelimelerde her zaman aynı sesi vermez. Bazen ''a'' bazen ''ı'' bazen ''ey'' ve başka şekillerde okunabilir. Sesli harfleri ikinci derste göreceğimiz için fazla detaya girmiyoruz. )

Türkçedeki ''s'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. ‘’h’’ harfiyle birleştiğinde ‘’ş’’ şeklinde okunur. ‘’ch’’ ile bazı sözcüklerde ‘’ş’’ bazı sözcüklerde ‘’sk’’ sesini verir.

 

short (şo:t), shoe (şu:) , schedule (‘şediu:l) ,  school (sku:l)

 

Türkçedeki ''t'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.

 

toy (toy) , table (‘teybıl)

 

 

V Türkçede söylendiğinden biraz farklı söylenir. Bunun için alt dudak üst dişler tarafından hafif bir biçimde ısırılır durumdayken ‘’u’’ denirse bu ses elde edilir.

 

vase (va:z) , very ('veri)

  

W Dudaklar yuvarlatılıp ileri uzatılırken ‘’v’’ sesi çıkarılırsa bu ses elde edilir. Sözcük başında ‘’r’’ harfinin önünde okunmaz.

 

we (wi:) , what (wot) gibi kelimelerde okunurken, wrap (rep), wrist (rist) gibi kelimelerde okunmaz.

 

X ‘’ks’’ sesinin verir.

 

taxi (‘teksi) ,  ox (oks)

 

Türkçedeki ''y'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz. Yalnız bazı sözcüklerde ‘’ay’’ ve ‘’i’’ seslerini verir.

 

you (yu:) , by (bay) , baby (‘beybi)

 

Z  Türkçedeki ''t'' harfinin okunuşuna oldukça benzer bir şekilde okunur. Bundan dolayı bu harfi Türkçede okunduğu gibi telaffuz edebilirsiniz.

 

 

zoo (zu:) , zip (zip) 

 

 

Yukarıdaki açıklamalar ''genel'' kurallardır. İngiliz alfabesinde harfler her zaman bu şekilde okunmayabilir. Bazen okunuşlarda farklılık gözlenebilir. Okunuşlardaki bu farklılıkların belli bir kuralı mevcut değildir. Bunun için biz kurs süresince her harfin nasıl okunduğunu parantez içinde vereceğiz. Sizde bu kelimeleri yavaş yavaş ve  bolca tekrar ederek öğreneceksiniz. Başlangıçta zor gibi görünse de kurs ilerledikçe aslında bunun hiçte zor olmadığını göreceksiniz. Allah izin verirse kurs bitiminde yaklaşık 2000'in üzerinde kelime öğrenmiş olacaksınız.   

 

İngilizce sözcüklerde çift sessiz harfler genellikle  tekmiş gibi okunurlar.

 

bass (beys) , shopping ('şoping) , middle (‘midl) , hello (hı’lou)

 

Ancak az da olsa istisna kelimeler vardır:

 

 access (‘ekses) ,  midday (mid’dey)

 

ALIŞTIRMA SORULARI - 1

 

1- (I) İngiliz alfabesinde 26 harf vardır. (II) Bu harflerin 20'si sessiz 6'sı seslidir. (III) Türk alfabesinden  farklı olarak  ''q, w, x'' harfleri mevcuttur. (IV) Türk alfabesinde yer alan ''ç, ğ, ö, ş, ü'' harfleri İngiliz alfabesinde yoktur. (V) İngiliz alfabesi latin alfabesinden uyarlanmıştır.

Yukarıdaki paragrafta kaç numaralı cümlede bilgi hatası vardır?

A) I    B) II    C) III    D) IV   E) V

 

2- ''pencil'' sözcüğünün harflerini tek tek söylemek isteseydik nasıl söylerdik?

A) pi:  ay   en   si:   ey    el

B) pi:  ay   en  es    ay    el

C) pi:  i:    en   si:   ay    el

D) pi:  i:   en   si:   ey     el

E) pi:  ey   en  si:   ay     el

 

3- ''cake'' kelimesinde yer alan ''c'' harfinin okunuşu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ç       B) K      C) S       D) C      E) Ş

 

4- ''sh'' , ''ph'' ve ''ch'' harflerinin okunuşları hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?

A) ş , f, ç ve k şeklinde

B) s, f, ş şeklinde

C) ş, ç ve k, f şeklinde

D) h, f, ç ve k şeklinde

E) s, h, ç ve k şeklinde

 

5- İngilizcede sesli harf önünde okunup sözcük ve hece sonlarında okunmayan harf aşağıdakilerden hangisidir?

A) L

B) S

C) R

D) X

E) A

 

   

 

  AKLINIZA TAKILAN HER SORUYU YORUM BÖLÜMÜNE YAZARAK BİZİMLE PAYLAŞABİLİRSİNİZ.